ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ
Η παρακάτω κατηγοριοποίηση και οι επιμέρους κατηγορίες επιχειρήσεων είναι ενδεικτικές και όχι περιοριστικές.
Οι επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών όπως ορίζονται στο άρθρο 3 της παρούσας κατατάσσονται ανάλογα µε το είδος της δραστηριότητας τους στις παρακάτω κατηγορίες:

• Παρασκευαστές και Συσκευαστές που πωλούν λιανικώς, Παραγωγικές μονάδες αρτοποιίας, παραγωγής νωπών ειδών ζαχαροπλαστικής, παραγωγικές μονάδες παραγωγής φρυγανιών, μπισκότων, διατηρημένων ειδών ζαχαροπλαστικής και Μονάδες παραγωγής κακάο, σοκολάτας και ζαχαρωτών
• Αποθήκευση - Διανομείς και Μεταφορείς
• Επιχειρήσεις Λιανικού και Χονδρικού Εμπορίου
• Επιχειρήσεις Παροχής Υπηρεσιών
• Επιχειρήσεις Αρτοποιητικής Νομοθεσίας

Οι παραπάνω κατηγορίες δεν είναι εξαντλητικές και επιτρέπεται η διεύρυνση αυτών εφόσον υπάρξουν νέες ή τροποποιημένες παραγωγικές διαδικασίες.
Σε κάθε περίπτωση στόχος είναι η τήρηση των Ευρωπαϊκών Κανονισμών και η τεκμηρίωση εκ μέρους της επιχείρησης ότι διασφαλίζεται η υγιεινή και ασφάλεια των παραγόμενων ή προσφερόμενων τροφίμων σε όλες τις φάσεις της παραγωγικής αλυσίδας (από την παραγωγή μέχρι και την κατανάλωση).
Οι επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών μπορούν να λειτουργούν παράλληλα µε άλλες δραστηριότητες εμπορικές ή µη, σε χώρο σαφώς ή νοητά διαχωρισμένο ή ανάλογα µε την επικινδυνότητα της δραστηριότητας και µε την προϋπόθεση ότι διασφαλίζεται η υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων, και αποφεύγεται η διασταυρούμενη επιμόλυνση.

ΕΙΔΙΚΟΙ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕIΣ ΛΕΙΤΟΥΡΠΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ι – Παρασκευαστές & Συσκευαστές που πωλούν λιανικώς, Παραγωγικές μονάδες αρτοποιίας, παραγωγής νωπών ειδών ζαχαροπλαστικής, Παραγωγικές μονάδες παραγωγής φρυγανιών, μπισκότων, διατηρημένων ειδών ζαχαροπλαστικής και Μονάδες παραγωγής κακάο, σοκολάτας και ζαχαρωτών. Όπως ορίζεται στα άρθρα 3 και 12 της παρούσας οι επιχειρήσεις αυτές πρέπει να διαθέτουν τους παρακάτω χώρους:

Α. Επιχειρήσεις παρασκευής.
α) Χώρος παραλαβής και αποθήκευσης πρώτων υλών και υλικών συσκευασίας.
Η κατασκευή και ο εξοπλισμός της αποθήκης θα διασφαλίζει την υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων.
Όπου απαιτούνται ψυκτικοί θάλαμοι θα είναι επαρκούς χωρητικότητας με δυνατότητα παρακολούθησης θερμοκρασιών και σε εφαρμογή των όρων και προϋποθέσεων των άρθρων 62 και 63 του  Κώδικα Τροφίμων κα Ποτών. Οι περιέκτες τροφίμων για την φύλαξη χύδην πρώτων υλών πρέπει να τηρούν της εθνικές και κοινοτικές διατάξεις. Θα λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα για τον αερισμό και την τήρηση κατάλληλης θερμοκρασίας και υγρασίας στον χώρο της αποθήκης, με μηχανολογικό εξοπλισμό, όπου απαιτείται. Όλες οι πρώτες ύλες θα προέρχονται από αξιόπιστους προμηθευτές σύμφωνα με τον Ε.Κ 852/2004 (haccp - iso22000 κλπ)και τους αντίστοιχους κανόνες ορθής υγιεινής πρακτικής.
β) Χώρος παρασκευής και επεξεργασίας. Ο εξοπλισμός στο χώρο παρασκευής και επεξεργασίας θα είναι από κατάλληλο και υγειονομικά αποδεκτό υλικό. Ειδικά ο εξοπλισμός που σχεδιάζεται να έρχεται σε επαφή με τρόφιμα πρέπει να είναι από υλικό κατάλληλο για τρόφιμα κατά τις ισχύουσες  Εθνικές και Κοινοτικές διατάξεις. Όλα τα σκεύη που χρησιμοποιούνται θα φυλάσσονται μετά τον καθαρισμό τους σε κλειστές προθήκες ή σε κατάλληλα ράφια. Θα λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα για τον αερισμό του χώρου και όπου αυτός γίνεται με ανοίγματα (παράθυρα, πόρτες κ.λπ.) σε αυτά θα τοποθετείται  κατάλληλο προστατευτικό πλέγμα και θα μπορούν  να καθαρίζονται. Στους χώρους όπου τα τρόφιμα ή οι πρώτες ύλες παρασκευής τους εκτίθενται  σε απ’ ευθείας επαφή θα υπάρχει σε κατάλληλη θέση νιπτήρας με ποδοκίνητο σύστημα για το πλύσιμο των χεριών των εργαζομένων κατά την διαδικασία παρασκευής. Η διασταυρούμενη επιμόλυνση αποφεύγεται με βάση το ισχύον διάγραμμα ροής όπως αποτυπώνεται στις σχετικές μελέτες HACCP ή όπως προκύπτει από σχετικούς Οδηγούς Ορθής Υγιεινής.
Σε κάθε περίπτωση στα σχεδιαγράμματα κάτοψης θα πρέπει να αποτυπώνονται οι χώροι και η χρήση τους. Οι διαστάσεις του χώρου παρασκευής και επεξεργασίας θα είναι επαρκής, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ασφαλής παραγωγή των τροφίμων. Τα απορρίμματα θα φυλάσσονται προσωρινά σε ειδικά δοχεία επαρκούς χωρητικότητας από κατάλληλο υλικό, ώστε να καθαρίζονται  και να απολυμαίνονται  αποτελεσματικά. Το κάλυμμα των δοχείων θα είναι στεγανό και θα ανοίγει με ποδοκίνητο μηχανισμό.
γ) Χώρος πλύσεως σκευών.  Ο χώρος πλύσης των σκευών καθώς και των αντικειμένων που δεν αποτελούν μέρος του εξοπλισμού θα είναι ανάλογος και κατάλληλος, ώστε να επιτυγχάνεται ο αποτελεσματικός καθαρισμός και απολύμανση τους, ενώ η χωροθέτηση του εν λόγω χώρου θα πρέπει να συμβάλλει στην αποφυγή του κινδύνου της διασταυρούμενης επιμόλυνσης. Ο αριθμός λεκανών πλύσης τροφίμων ή σκευών θα είναι επαρκής και απαιτείται η ύπαρξη και ενός κατάλληλου, ποδοκίνητου  νεροχύτη για το πλύσιμο των χεριών του προσωπικού. Διαδικασία καθαρισμού  και απολύμανσης της εγκατάστασης και του εξοπλισμού. Η διαδικασία καθαρισμού και απολύμανσης των χώρων παρασκευής και του εξοπλισμού πρέπει να γίνεται με κατάλληλο τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται ο αποτελεσματικός καθαρισμός και απολύμανση τους συμπεριλαμβανομένης και της διαδικασίας ξηρού καθαρισμού όπου από τη φύση του προϊόντος κρίνεται κατάλληλη.
δ) Χώρος αποθήκης  ετοίμων προϊόντων: Όταν  η αποθήκευση αφορά συσκευασμένα τρόφιμα (αποθήκη μονάδας επεξεργασίας και συσκευασίας τροφίμων) οι απαιτήσεις είναι οι ίδιες με αυτές που περιγράφονται στις αποθήκες. Σε κάθε άλλη περίπτωση στον χώρο αυτό θα υπάρχουν ράφια, κλειστές προθήκες και ψυκτικοί θάλαμοι όπου αυτοί απαιτούνται. Θα λαμβάνονται μέτρα για τον αερισμό και  τον φωτισμό του χώρου με μηχανολογικό εξοπλισμό, όπου απαιτείται ώστε να εξασφαλίζονται σταθερές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, κατάλληλες για τα παραγόμενα προϊόντα.
ε) Χώρος διάθεσης ή διανομής ετοίμων προϊόντων. Στο χώρο αυτό θα υπάρχουν ράφια, κλειστές προθήκες ή ψυκτικοί θάλαμοι όπου απαιτείται και θα λαμβάνονται όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να εξασφαλίζεται η ποιότητα των προς διάθεση προϊόντων.
Όλοι οι παραπάνω χώροι θα απεικονίζονται στο διάγραμμα ροής και θα αποτυπώνονται στα σχεδιαγράμματα κάτοψης της επιχείρησης.

Β. Επιχειρήσεις συσκευασίας
Στις επιχειρήσεις αυτές θα υπάρχουν οι χώροι των επιχειρήσεων παρασκευής, εκτός του χώρου παρασκευής – επεξεργασίας, ο οποίος αντικαθίσταται με τον χώρο συσκευασίας επαρκών διαστάσεων. Σε αυτόν θα υπάρχει επαρκής και κατάλληλος εξοπλισμός και το διάγραμμα ροής θα αποτυπώνεται στα σχεδιαγράμματα κάτοψης. Τα υλικά που  χρησιμοποιούνται για την πρώτη και τη δεύτερη συσκευασία δεν πρέπει να αποτελούν πηγή μόλυνσης και πρέπει να αποθηκεύονται με τρόπο που να μην εκτίθενται σε κίνδυνο μόλυνσης. Όσα υλικά συσκευασίας επαναχρησιμοποιούνται για τρόφιμα πρέπει να είναι εύκολο να καθαριστούν και όταν απαιτείται να απολυμανθούν.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΙΙ. Αποθήκευση - διανομείς και μεταφορείς.

α) Διανομείς – Αποθήκες Τροφίμων και Ποτών.
Ως αποθήκες τροφίμων και ποτών νοούνται οι επιχειρήσεις τροφίμων που αποθηκεύουν και διαθέτουν τρόφιμα, νωπά ή επεξεργασμένα, συσκευασμένα ή χύδην στο εμπόριο. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται και οι επιχειρήσεις που φυλάσσουν και διαθέτουν τρόφιμα που ανήκουν σε τρίτους και διακινούν αυτά μετά από εντολή τους (διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας - Logistics providers) με οριζόμενο υγειονομικό υπεύθυνο. Οι χώροι όπου στεγάζονται οι επιχειρήσεις αποθήκευσης πρέπει να τηρούν τους όρους υγιεινής που απαιτούνται για τον τομέα δραστηριότητας και το είδος του τροφίμου που διαχειρίζονται. Πέραν των γενικών απαιτήσεων όπως περιγράφονται στην παρούσα και αναφέρονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ του Ε.Κ 852/2004 θα πρέπει να εξασφαλίζονται και τα παρακάτω:
 

• Να είναι από υλικά που θα παρέχουν επαρκή προστασία στα τρόφιμα από επιδράσεις των καιρικών φαινομένων (βροχή, σκόνες, έκθεση στον ήλιο) ή επιμολύνσεις από το περιβάλλον και να τα προστατεύουν.
• Να μπορούν να καθαρίζονται εύκολα και αποτελεσματικά.
• Να προφυλάσσουν τα τρόφιμα και ποτά από τρωκτικά, έντομα ή άλλα ζώα οικόσιτα ή μη.
• Τα δάπεδα να είναι ανθεκτικά προς αποφυγή ρωγμών
• Οι ράμπες φόρτωσης θα είναι από κατάλληλα υλικά, προφυλαγμένες από τις καιρικές συνθήκες.
• Όταν τα αποθηκευόμενα τρόφιμα και ποτά απαιτούν ειδικές συνθήκες αποθήκευσης (ψύξη, κατάψυξη) θα διαθέτουν επαρκή εξοπλισμό και μέσα επιτήρησης των συνθηκών αποθήκευσης.

Επιτρέπεται η αποθήκευση στους χώρους των επιχειρήσεων της κατηγορίας αυτής και άλλων προϊόντων μη τροφίμων υπό την προϋπόθεση τι διασφαλίζεται η αποφυγή επιμόλυνσης. Σε κάθε περίπτωση δεν επιτρέπεται η αποθήκευση τροφίμων και ποτών με καύσιμα, χημικά, γεωργικά φάρμακα και προϊόντα με έντονες οσμές. Οι αποθήκες τροφίμων και ποτών διαθέτουν είτε αυτοτελώς, είτε σε συγκρότημα ομοειδών επιχειρήσεων τους κατάλληλους βοηθητικούς χώρους υγιεινής του προσωπικού (αποδυτήρια, αποχωρητήρια κ.λπ.). Οι επιχειρήσεις διανομής (αποθήκες) οφείλουν να συντάσσουν και να εφαρμόζουν είτε αυτοτελώς είτε στο σύνολο της τροφοδοτικής αλυσίδας που εξυπηρετούν μελέτη HACCP.

β) Μεταφορείς - Οχήματα μεταφοράς τροφίμων και ποτών.
Τα οχήματα μεταφοράς τροφίμων πρέπει να πληρούν τους όρους υγιεινής για μεταφορά των τροφίμων όπως καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙ κεφάλαιο ΙV του Ε. Κ 852/2004 και σύμφωνα με τις αναφορές στους αντίστοιχους Οδηγούς Ορθής Υγιεινής Πρακτικής του ΕΦΕΤ. Για την τήρηση των όρων υγιεινής απαιτούνται τα παρακάτω:

• Τα εσωτερικά τοιχώματα των οχημάτων μεταφοράς ή και των περιεκτών θα πρέπει να είναι λεία, για να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται εύκολα και να μην επιμολύνονται τα τρόφιμα.
• Τα οχήματα μεταφοράς ή και οι περιέκτες θα πρέπει να διατηρούνται καθαρά και σε καλή κατάσταση, να συντηρούνται και να αντικαθίστανται όταν χρειάζεται.
• Κατά τη μεταφορά θα πρέπει να εφαρμόζονται συγκεκριμένοι κανόνες υγιεινής για να προστατεύονται τα τρόφιμα από πιθανές επιμολύνσεις και να διατηρείται η υγιεινή τους κατάσταση. Τα οχήματα μεταφοράς τροφίμων και ποτών τα οποία εμπίπτουν στις κατηγορίες επιχειρήσεων που υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος, αδειοδοτούνται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία γ) Μηχανήματα αυτόματης παρασκευής - πώλησης τροφίμων και ποτών
• Μηχανήματα αυτόματης παρασκευής - πώλησης τροφίμων ή/και ποτών είναι τα μηχανήματα τα οποία μπορούν να συντηρούν στις ενδεικνυόμενες κατά περίπτωση συνθήκες (προσυσκευασμένα) ή/και να αναμιγνύουν και να διαθέτουν τα ανωτέρω μετά από εντολή που δίδεται με κέρμα ή άλλο τρόπο. Οι ανωτέρω πωλητές τοποθετούνται σε δημόσιους ανοικτούς ή στεγασμένους χώρους (π.χ. έμπροσθεν επιχειρήσεων που λειτουργούν νομίμως, σταθμούς, χώρους αναμονής κ.λπ. ή ιδιωτικούς χώρους (π.χ. καταστήματα, γραφεία, κ.λπ.), εκπαιδευτικούς οργανισμούς, νοσοκομεία, χώρους υποδοχής κοινού για υπηρεσίες ή χώρους δημοσίων θεαμάτων με μακροχρόνια παραμονή κοινού.
  
  

1. Οι προϋποθέσεις του προς εγκατάσταση χώρου είναι οι εξής:

• Να διασφαλίζει συνεχή παροχή ηλεκτρικής ισχύος και νερού για ανθρώπινη κατανάλωση όταν απαιτείται από το τρόφιμο που διατίθεται μέσω των μηχανημάτων.
• Να προστατεύεται επαρκώς από την έκθεση σε καιρικές συνθήκες.
• Να μην στεγάζεται σε σημεία που υπάρχουν δραστηριότητες που μπορεί να προκαλέσουν αλλοιώσεις στα προσφερόμενα τρόφιμα ή ποτά όπως διαδρόμους τουαλετών, χώρους υψηλού κονιορτού, αναθυμιάσεων κ.α.

2. Οι επιχειρήσεις ή μεμονωμένοι ιδιώτες που εκμεταλλεύονται αυτόματους πωλητές τροφίμων ή ροφημάτων κάθε κατηγορίας πρέπει να τηρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:

• Να διαθέτουν μέσω των πωλητών τρόφιμα ή να τους ανατροφοδοτούν με πρώτες ύλες κατάλληλες για την παρασκευή ροφημάτων ή και τροφίμων.
• Να διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις αποθήκευσης των υλικών ανατροφοδοσίας με τις απαραίτητες πρώτες ύλες ή έτοιμα ροφήματα ή τρόφιμα ή να προέρχονται από νομίμως λειτουργούσες επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών.
• Να εγγυώνται τη σωστή λειτουργία τους (διατήρηση, ψύξη ή θέρμανση) ώστε το τελικώς διατιθέμενο τρόφιμο ή ποτό να πληροί τους προβλεπόμενους όρους υγιεινής και ασφάλειας για την κατηγορία του.
• Την συντήρηση, καθαρισμό και απολύμανση των διαχειριζόμενων αυτομάτων πωλητών.
• Να αποδεικνύουν την επαρκή εκπαίδευση των ιδίων ή του απασχολούμενου προς τούτο προσωπικού που θα διαθέτει απαραίτητα πιστοποιητικό υγείας.
• Την τήρηση των απαραίτητων για τα ανωτέρω αρχεία.
• Τη σύμφωνη γνώμη του φορέα ή του υπεύθυνου του χώρου όπου τοποθετείται το μηχάνημα και ο οποίος υποχρεούται να τηρεί τους όρους που περιγράφονται στο σημείο 1 και να διευκολύνει τα κλιμάκια ελέγχου των αρμοδίων υπηρεσιών.
• Όλα τα μηχανήματα αυτόματης πώλησης τροφίμων και ποτών πρέπει να φέρουν κατάλληλη μεταλλική πλάκα, σε εμφανές σημείο, με χαραγμένο το ονοματεπώνυμο του κατόχου με πλήρη στοιχεία (τον αριθμό της άδειάς του, διεύθυνση έδρας επιχείρησης, τηλέφωνο επικοινωνίας) για άμεση πρόσβαση σε περίπτωση ελέγχου από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές.

3. Οι επιχειρήσεις ή μεμονωμένοι ιδιώτες που εκμεταλλεύονται αυτόματα μηχανήματα κάθε κατηγορίας αδειοδοτούνται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Μεταξύ των απαραίτητων δικαιολογητικών συμπεριλαμβάνονται:
α. Δήλωση συμμόρφωσης Ε.Κ (CE) από πιστοποιημένη εταιρεία.
β. Βεβαίωση πιστοποίησης του αρμόδιου φορέα της χώρας προέλευσης για το συγκεκριμένο μηχάνημα ή της εταιρείας κατασκευής του εν λόγω μηχανήματος.
γ. Βεβαίωση των κατασκευαστών για την πιστότητα των μηχανημάτων αυτόματης πώλησης ως προς τις βασικές απαιτήσεις για την προσφορά τροφίμων και ποτών. Οι επιχειρήσεις ή ιδιώτες που διαχειρίζονται μηχανήματα αυτόματης πώλησης για κάθε εγκατάσταση ή μετεγκατάσταση μηχανήματα αυτόματης πώλησης τηρούν μαζί με τα προαναφερόμενα αρχεία και επικαιροποιημένο τοπογραφικό σχέδιο όπου σημειώνονται οι θέσεις των εν λειτουργία
μηχανημάτων αυτόματης πώλησης.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΙΙΙ. Επιχειρήσεις Λιανικού & Χονδρικού Εμπορίου.

α) Επιχειρήσεις λιανικής & Χονδρικής διάθεσης τροφίμων & ποτών
Οι επιχειρήσεις λιανικού & χονδρικού εμπορίου τροφίμων και ποτών, διαθέτουν πάσης φύσεως τρόφιμα και ποτά τα οποία προέρχονται από νόμιμες επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών. Οι χώροι όπου στεγάζονται οι ανωτέρω επιχειρήσεις πρέπει να τηρούν τους όρους υγιεινής που απαιτούνται για τον τομέα δραστηριότητας και το είδος του τροφίμου που διαχειρίζονται. Πέραν των γενικών απαιτήσεων όπως περιγράφονται στην παρούσα και αναφέρονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ του Ε.Κ 852/2004 θα πρέπει να εξασφαλίζονται και τα παρακάτω:
Θα υπάρχει επάρκεια χώρων και σχεδιασμός ανάλογα με τα διατιθέμενα τρόφιμα και ποτά ώστε να διασφαλίζεται η υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων και να αποφεύγεται η διασταυρούμενη επιμόλυνση. Ο εξοπλισμός των ανωτέρω επιχειρήσεων θα είναι ανάλογος της δραστηριότητας αυτών και ειδικότερα:

• Ψυκτικοί θάλαμοι ανάλογης δυναμικότητας για τα ευαλλοίωτα τρόφιμα με καταγραφικά μηχανήματα
• Πάγκοι εργασίας, επιφάνειες κοπής, σκεύη κ.λπ. ανάλογα με τα πωλούμενα είδη, από κατάλληλα υλικά που θα καθαρίζονται και θα απολυμαίνονται
• Μηχανικός εξοπλισμός (μηχανές κοπής κιμά, αλλαντικών, τυριών κ.λπ.) ανάλογα με τη δραστηριότητα
• Μηχανές έψησης όπου απαιτούνται
• Προθήκες έκθεσης προς πώληση από κατάλληλα υλικά
• Κατάλληλος εξοπλισμός για το πλύσιμο των σκευών, των εργαλείων με κατάλληλη σήμανση
• Νιπτήρες για το πλύσιμο των τροφίμων με ανάλογη σήμανση
• Επαρκής αριθμός νιπτήρων για το πλύσιμο των χεριών
• Συνεχής παροχή ζεστού και κρύου νερού
• Τήρηση των ορθών συνθηκών αποθήκευσης

Οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου τροφίμων και ποτών μπορούν να επεξεργάζονται, να συσκευάζουν και να τυποποιούν τα τρόφιμα και ποτά σε μικρότερες συσκευασίες στα καταστήματά τους και να τα διαθέτουν προς πώληση. Απαγορεύεται η έκθεση των ανωτέρω ειδών έξω από την οικοδομική γραμμή του κτιρίου, στην πρασιά ή στο πεζοδρόμιο, με εξαίρεση τα κηπευτικά και τα φρούτα, τα οποία μπορεί να εκθέτονται έξω από την επιχείρηση, καταλαμβάνοντας χώρο μέχρι 1 μ. από την οικοδομική γραμμή του κτιρίου, εφόσον τούτο δεν έρχεται σε αντίθεση με άλλες διατάξεις. Επιτρέπεται η διάθεση συσκευασμένων – τυποποιημένων νωπών ή κατεψυγμένων κρεάτων, κρεατοσκευασμάτων, ψαριών και άλλων αλιευμάτων, τα οποία θα είναι τοποθετημένα σε κατάλληλα ψυγεία στους χώρους των τροφίμων χωρίς την υποχρέωση ύπαρξης και λειτουργίας κρεοπωλείου ή ιχθυοπωλείου. Οι επιχειρήσεις που διαθέτουν εγκατάσταση περάτωσης έψησης πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις της αρτοποιητικής νομοθεσίας. Στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις του παρόντος άρθρου λειτουργούν ως μικτές με επιχειρήσεις εστίασης ή/και αναψυχής, όπου προετοιμάζουν, μαγειρεύουν και διαθέτουν για κατ’ οίκον κατανάλωση ή επιτόπου, αν διαθέτουν και χώρο εξυπηρέτησης καθήμενων πελατών, θα πρέπει να πληρούν τους γενικούς και τους ειδικούς υγειονομικούς όρους που ορίζονται από τα σχετικά άρθρα της παρούσας. Στις επιχειρήσεις λιανικής πώλησης μπορούν να συνυπάρχουν σε ξεχωριστό, νοητά διαχωρισμένο χώρο, άλλα, άσχετα με τα τρόφιμα είδη και αντιστρόφως, εφ’ όσον υπάρχει επαρκής χώρος και αποδεικνύεται ότι λαμβάνονται τα απαιτούμενα μέτρα για αποφυγή διασταυρούμενης επιμόλυνσης.
Ειδικότερα:
Οι εγκαταστάσεις του κρεοπωλείου και του ιχθυοπωλείου θα βρίσκονται σε ξεχωριστό, νοητά διαχωρισμένο χώρο. Επιτρέπεται η πώληση άρτου, αρτοσκευασμάτων και αρτοπαρασκευασμάτων στις επιχειρήσεις λιανικής διάθεσης τροφίμων σύμφωνα με την αρτοποιητική Νομοθεσία.  Επιτρέπεται η κοπή και απλή συσκευασία των τροφίμων και ποτών τυροκομικά προϊόντα , αλλαντικά, κρασί, κ.λπ.) στην οποία συσκευασία θα υπάρχει η απαιτούμενη σήμανση, (ημερομηνία συσκευασίας, συνθήκες διατήρησης, ημερομηνία λήξης, κ.λ.π) και η όλη διαδικασία θα διασφαλίζει την υγιεινή και ασφάλεια αυτών. Επιτρέπεται η επεξεργασία προϊόντων στο αντίστοιχο τμήμα (π.χ. στύψιμο φρούτων για παραγωγή φρέσκου χυμού, στο τμήμα του οπωροπωλείου) με την προϋπόθεση ύπαρξης κατάλληλου χώρου και εξοπλισμού. Επιτρέπεται να λειτουργούν επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος ή μη, εντός επιχειρήσεων τροφίμων και ποτών κατάστημα εντός καταστήματος) και αντιστρόφως, εφόσον υπάρχει επαρκής χώρος σαφώς ή νοητά διαχωρισμένος ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας της δραστηριότητας και δεν δημιουργείται κίνδυνος διασταυρούμενης επιμόλυνσης.

β) Πώληση τροφίμων και ποτών μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου.
Επιτρέπεται η πώληση τροφίμων και ποτών μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου εφόσον αυτά προέρχονται από νομίμως λειτουργούσες επιχειρήσεις. Σε περίπτωση που διαθέτουν χώρους παρασκευής ή αποθήκευσης ή οχήματα μεταφοράς και πώλησης πρέπει να αδειοδοτούνται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα της παρούσας. Εφ’ όσον το απασχολούμενο προσωπικό έρχεται σε επαφή με τα τρόφιμα πρέπει να διαθέτει εκπαίδευση και πιστοποιητικό υγείας σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρούσα. Η διάθεση των τροφίμων αυτών οφείλει να γίνεται σε περιέκτες που συμμορφώνονται με τις κείμενες εθνικές και κοινοτικές διατάξεις.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ IV. Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών: Επιχειρήσεις μαζικής εστίασης και χώροι αναψυχής.

Όπως ορίζεται στα άρθρα 3 και 12 της παρούσας στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όλοι οι τύποι επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και χώροι αναψυχής. Η κατηγορία των επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και χώρων αναψυχής
ταξινομείται ως ακολούθως:

Α.ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ
Οι επιχειρήσεις μαζικής εστίασης ταξινομούνται, ανάλογα με τη δραστηριότητά τους ως ακολούθως:
1. Επιχειρήσεις μαζικής εστίασης παρασκευής και διάθεσης πρόχειρου γεύματος.
Από τις επιχειρήσεις της κατηγορίας αυτής διατίθενται σε καθήμενους  περαστικούς πελάτες ή διανέμονται κατ’ οίκον, ροφήματα πάσης φύσεως, αναψυκτικά, οινοπνευματώδη ποτά, γλυκίσματα, και πρόχειρα γεύματα (ζεστής ή κρύας κουζίνας) που δεν απαιτούν ιδιαίτερη επεξεργασία και σύμφωνα με το διάγραμμα ροής της επιχείρησης με την προϋπόθεση ότι διαθέτουν επαρκείς και κατάλληλους χώρους ώστε να διασφαλίζεται η υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να διαθέτουν γλυκίσματα, και πρόχειρα γεύματα που παρασκευάζονται από άλλες επιχειρήσεις και που πληρούν τους όρους της παρούσας.

2. Επιχειρήσεις μαζικής εστίασης παρασκευής και προσφοράς λήρους γεύματος.
Στις επιχειρήσεις της κατηγορίας αυτής παρασκευάζονται και διατίθενται σε καθισμένους ή περαστικούς πελάτες ή διανέμονται κατ’ οίκον, πλήρη γεύματα (ζεστής ή κρύας κουζίνας)τα οποία περιλαμβάνουν κάθε είδος τροφίμου, γλυκίσματος, ροφήματος, αναψυκτικού ή αλκοολούχου ποτού, σύμφωνα με το διάγραμμα ροής της επιχείρησης και με την προϋπόθεση ότι οι επιχειρήσεις αυτές διαθέτουν επαρκείς και κατάλληλους χώρους ώστε να διασφαλίζεται η υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων. Όλες οι επιχειρήσεις της κατηγορίας μαζικής εστίασης και χώρων αναψυχής, εκτός των γενικών όρων που περιγράφονται στο άρθρο 7 πρέπει να διαθέτουν τους παρακάτω χώρους. Αίθουσα πελατών Οι επιχειρήσεις μαζικής εστίασης και χώρων αναψυχής που διαθέτουν αίθουσα πελατών ή και υπαίθριο χώρο για εξυπηρέτηση καθήμενων ή όρθιων πελατών η δυναμικότητά τους σε εξυπηρετούμενα άτομα προκύπτει από τη διαίρεση του εμβαδού του καθαρού χώρου δια του 1,20 τ.μ. Ο συνολικός αριθμός των εξυπηρετούμενων ατόμων καθορίζει τη δυναμικότητα της επιχείρησης.
Χώρο ανάλογης παραλαβής και αποθήκευσης πρώτων υλών (ξηρή αποθήκη - ψύξη - κατάψυξη) και ειδών συσκευασίας, χώρο επεξεργασίας, μεριδοποίησης, διατήρησης ετοίμων φαγητών.
Χώρο πλύσεως σκευών: Ο χώρος πλύσεως σκευών θα είναι ανάλογος των παρασκευαζομένων τροφίμων και των σκευών που χρησιμοποιούνται , σε θέση που να αποφεύγεται η διασταυρούμενη επιμόλυνση. Ο αριθμός λεκανών πλύσης τροφίμων ή σκευών θα είναι επαρκής σε συνδυασμό και με την ύπαρξη ή μη πλυντηρίου, ενώ απαιτείται και ένας ποδοκίνητος νεροχύτης για το πλύσιμο των χεριών του προσωπικού. Ο χώρος πλύσης σκευών να είναι ανάλογος των παρασκευαζομένων τροφίμων και των χρησιμοποιουμένων σκευών , σε θέση που να αποφεύγεται η διασταυρούμενη επιμόλυνση. Στις παραπάνω κατηγορίες θα πρέπει:

• Όλες οι πρώτες ύλες να προέρχονται από αξιόπιστους προμηθευτές.
• Η παραλαβή και η αποθήκευση των πρώτων υλών να γίνεται σύμφωνα με τον Ε.Κ 852/2004 (haccp ), Κεφ. ΙΧ (διατάξεις που εφαρμόζονται στα τρόφιμα).
• Ο χώρος επεξεργασίας – μεριδοποίησης και διατήρησης ετοίμων φαγητών (παρασκευαστήριο) για τις επιχειρήσεις προσφοράς πλήρους γεύματος θα πρέπει να είναι κατάλληλος και επαρκής, ώστε να ανταποκρίνεται στη δυναμικότητα της επιχείρησης.

Για τις επιχειρήσεις παρασκευής και προσφοράς πρόχειρων γευμάτων καθώς και αναψυχής ο χώρος επεξεργασίας (παρασκευαστήριο) θα πρέπει να είναι κατάλληλο και επαρκή, ώστε να ανταποκρίνεται στη δυναμικότητα της επιχείρησης. Ο χώρος αποθήκης να είναι ανάλογος με τη δραστηριότητα της επιχείρησης και τα αποθηκευόμενα είδη ώστε να αποφεύγεται η ιασταυρούμενη επιμόλυνση.

3. Επιχειρήσεις παρασκευής ή και προσφοράς τροφίμων και ποτών σε κινητούς ή προσωρινούς χώρους.
Α. Οι επιχειρήσεις αυτές τηρούν τους προβλεπόμενους στο κεφάλαιο ΙΙΙ του ΕΚ 852/2004 (haccp - iso22000 ) όρους και επιπρόσθετα:
Οι θέσεις λειτουργίας των παραπάνω επιχειρήσεων καθορίζονται από τις αδειοδοτούσες αρχές (Δήμοι, Λιμενικές αρχές κ.λπ.) σύμφωναμε την ισχύουσα Νομοθεσία.  προβλεπόμενος χώρος τους, θα είναι αναλόγου εμβαδού ώστε να διασφαλίζεται η υγιεινή και ασφάλεια των παρασκευαζόμενων και προσφερόμενων τροφίμων ή και ποτών και να διασφαλίζεται ότι οι πρώτες ύλες προέρχονται από νόμιμες επιχειρήσεις. Η κατασκευή θα είναι από κατάλληλο υλικό, αδιαπότιστο, το οποίο επιδέχεται καθαρισμό και απολύμανση ώστε να διασφαλίζεται η υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων και να παρεμποδίζεται η αερόφερτη επιμόλυνση ειδικά από τις καιρικές συνθήκες. Οι εσωτερικοί χώροι των παραπάνω κατασκευών μετά το πέρας της εργασίας θα πρέπει να καθαρίζονται και να απολυμαίνονται και στη συνέχεια να κλείνονται ερμητικά ώστε να προστατεύεται ο εξοπλισμός στο σύνολό του. Οι ανωτέρω επιχειρήσεις θα χρησιμοποιούν σκεύη μιας χρήσης. Πρέπει να υπάρχει επαρκής παροχή νερού για ανθρώπινη κατανάλωση και δεξαμενή συγκέντρωσης υγρών αποβλήτων αποκομιδή στερεών αποβλήτων κλπ. Οι καντίνες(αυτοκινούμενες ή ρυμουλκούμενες) πρέπει να έχουν τις κατάλληλες διαστάσεις, ώστε να εξασφαλίζεται η ασφαλής παραγωγή και διάθεση τροφίμων, όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία. Στις επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας στην άδεια λειτουργίας τους θα αναγράφονται τα προσφερόμενα είδη (π.χ. παγωτό, μαλλί της γριάς, λουκάνικα, κ.λπ.) ώστε να ελέγχεται η διασφάλιση των συνθηκών παρασκευής και προσφοράς σύμφωνα με την αρχική γνωμοδότηση της Υγειονομικής Υπηρεσίας.

Β. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΚΑΤΑ ΚΥΡΙΟ ΛΟΓΟ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΩΔΩΝ ΠΟΤΩΝ

1.Επιχειρήσεις Αναψυχής
Οι επιχειρήσεις στις οποίες προσφέρονται κατά κύριο λόγο οινοπνευματώδη ποτά και αναψυκτικά με συνοδεία πρόχειρου γεύματος καθώς και υπηρεσίες αναψυχής (καφενεία, open bar, αναψυκτήρια και τα όμοια). Στην κατηγορία αυτή οι προϋποθέσεις είναι αντίστοιχες με τις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης υποκατηγορίας παρασκευής ή και προσφοράς προχείρου γεύματος.

2.Κέντρα Διασκέδασης.
Κέντρο Διασκέδασης είναι ο στεγασμένος ή υπαίθριος χώρος συγκεντρώσεως του κοινού για την παρακολούθηση καλλιτεχνικού κυρίως μουσικού προγράμματος, με μεγίστη επιτρεπόμενη Α-ηχοστάθμη 100 db, σε συνδυασμό με την παροχή φαγητών ή και ποτών (όπως αναφέρονται στις υποκατηγορίες των επιχειρήσεων μαζικής εστίασης). Δεν θεωρούνται Κέντρα Διασκέδασης οι επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών στις οποίες, κατόπιν αδείας της αρμόδιας Δημοτικής Αρχής ή άλλης αρχής και σύμφωνα με τις ισχύουσες σχετικές διατάξεις, γίνεται χρήση μουσικών οργάνων ή στερεοφωνικού συγκροτήματος μικρής ισχύος , με μεγίστη Α-ηχοστάθμη κατά τη λειτουργία του καταστήματος 80 db. Στα Κέντρα Διασκέδασης, ανεξαρτήτου δυναμικότητας, η άδεια χορηγείται με γνωμοδότηση του πρωτοβάθμιου συμβουλίου θεάτρων και κινηματογράφων, ή άλλης ισχύουσας σχετικής νομοθεσίας. Όσον αφορά τη μουσική εφαρμόζονται οι όροι και προϋποθέσεις της γειονομικής διάταξης (ΥΔ) Α5/3010(ΦΕΚ 593/τβ/2-10-1985) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Χρήση μουσικής και μουσικών οργάνων στις λοιπές επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών.
Οι επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών που κάνουν χρήση μουσικής δύναται με τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας ή μεταβίβασης αυτής (στον αρμόδιο ΟΤΑ) να υποβάλλουν τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά και για τη χορήγηση άδειας χρήσης μουσικών οργάνων. Στην περίπτωση που διαθέτουν και επιθυμούν χρήση μουσικής σε υπαίθριο χώρο θα υποβάλλουν τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού σε τρία αντίτυπα, που θα συνοδεύεται με τοπογραφικό διάγραμμα με τη θέση και τη φορά των ηχείων. Η τεχνική έκθεση θα τεκμηριώνει ότι η ισχύς των ηχείων, η θέση, η απόσταση από κατοικίες, καθώς και τα τυχόν μέτρα ηχοπροστασίας, που έχουν ληφθεί, με μεγίστη Α-ηχοστάθμη 80 db δεν δημιουργούν προβλήματα τα σημεία προστασίας σύμφωνα με την προαναφερόμενη υγειονομική διάταξη (ΥΔ). Τα τρία αντίγραφα θεωρούνται από την υγειονομική υπηρεσία μετά από αυτοψία χωρίς την διενέργεια ηχομέτρησης και τα δύο επιστρέφονται στο δήμο και το ένα εξ αυτών συνοδεύει την άδεια χρήσης μουσικής και επιδεικνύεται στις αρμόδιες για τον έλεγχο υπηρεσίες. Οι υπηρεσίες ελέγχου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην ΥΔ Α5/3010/1985, ελέγχουν τους όρους και προϋποθέσεις καθώς και την προβλεπόμενη ηχοστάθμη κατά τη λειτουργία των επιχειρήσεων.

3. Στεγασμένοι και Υπαίθριοι χώροι Εκδηλώσεων
Στεγασμένοι και υπαίθριοι χώροι εκδηλώσεων είναι οι χώροι στους οποίους κατά τη διάρκεια πάσης φύσεως εκδηλώσεων προσφέρονται τρόφιμα ή ποτά τα οποία παρασκευάζονται και προετοιμάζονται σε άλλους χώρους που διαθέτουν την απαιτούμενη άδεια ίδρυσης και λειτουργίας (παρασκευαστές συσκευαστές -εργαστήρια τροφίμων κ.λπ.) και μεταφέρονται στους εν λόγω χώρους για σερβίρισμα και τελική διάθεση. Οι χώροι αυτοί αδειοδοτούνται σύμφωνα με την ισχύουσα Νομοθεσία ως Στεγασμένοι ή Υπαίθριοι χώροι εκδηλώσεων. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, είναι όμοια με αυτά που υποβάλλονται στην αρμόδια αρχή για τις επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών. Για τους στεγασμένους χώρους εκδηλώσεων στα εκτός σχεδίου ή εντός οικισμού κ.λ.π στις ανωτέρω ιδρυόμενες επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών, αντί της βεβαίωσης χρήσεως γης θα προσκομίζεται η βεβαίωση νομιμότητας της κατασκευής της οικοδομής, του ειδικού κτηρίου, η οποία έχει εκδοθεί από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία καθώς και η βεβαίωση χώρου κυρίας χρήσεως. Για τους υπαίθριους χώρους αυτών των επιχειρήσεων θα προσκομίζεται βεβαίωση νομιμότητας ή τακτοποίησης των βοηθητικών χώρων και των αποχωρητηρίων. Οι βοηθητικοί χώροι των εν λόγω επιχειρήσεων είναι ανάλογοι με τους προβλεπόμενους στους γενικούς όρους της παρούσας. Τα πάσης φύσεως προσφερόμενα τρόφιμα και ποτά σε υπαίθριους ή στεγασμένους χώρους εκδηλώσεων θα μεταφέρονται από νομίμως λειτουργούσες επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών για δε τους υπαίθριους χώρους θα διατηρούνται σε κατάλληλο εξοπλισμό, τροχήλατο ή αυτοκινούμενο ώστε να πληρούνται οι όροι υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων και ειδικά η διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας. Τα παραπάνω θα τεκμηριώνονται με καταγραφικά μηχανήματα ή χειρόγραφη καταγραφή.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ V. Επιχειρήσεις αρτοποιητικής νομοθεσίας
Σε αυτή την κατηγορία συμπεριλαμβάνονται, τα αρτοποιεία και οι εγκαταστάσεις περάτωσης έψησης, τα οποία υπάγονται στην αρτοποιητική νομοθεσία όπως κάθε φορά ισχύει καθώς επίσης και